Parnassia: een pareltje van minstens vijf dagen.

Parnassia is een van mijn favoriete planten. Op de eerste foto valt meteen de stervormige, mooi geaderde bloem op. In het midden zie je de nog dichtgevouwen helmknoppen met daar omheen de gele knopjes van de schijnmeeldraden, die de insecten lokken voor de bestuiving.  In vijf dagen tijd vouwen de helmknoppen zich één voor één naar buiten. Op de tweede foto zie je er daar twee van. De laatste foto laat de doosvrucht zien, nog steeds met die prachtig gele schijnmeeldraden.

Rond wintergroen, Pyrola rotundifolia

Het Rond Wintergroen  is een zeldzaam plantje uit de Heidefamilie. In Nederland groeit het vooral langs de kust op vochtige, voedselarme, humusrijke grond. In Gelderland groeit het op maar drie plaatsen, waaronder de Heidenhoeksevloed bij Zelhem. De bloem lijkt op een ouderwetse lampenkap, met een naar beneden uitstekende s-vormige stijl.

Wespspin met zigzag

In september 2013 heb ik al eens een paar foto's van de tijgerspin of wespspin geblogd. Nu plaats ik nog een keer een foto van deze mooie spin, maar dan met de voor deze soort kenmerkende zigzagdraad. Vroeger dacht men dat deze versteviging in het web nodig was omdat deze spin veel grote sprinkhanen vangt. Tegenwoordig denkt men eerder aan een signaalfunctie. De zigzagbanden zouden insecten aantrekken, doordat ze ultraviolet licht reflecteren. 

De kleine Draadgentiaan en zijn grotere familielid, de Klokjesgentiaan

Vanmorgen heb ik twee gentiaansoorten op de plaat gezet. De Draadgentiaan is een plantje dat maximaal 1,5 cm groot wordt. Je moet echt op je knieën om hem te vinden.  Kenners zeggen dat dit het kleinste bloeiende plantje in Nederland is. 
De Klokjesgentiaan zie je niet zo maar over het hoofd. Beide soorten staan op de rode lijst van zeldzame planten. De laatste jaren komen ze in Oost-Nederland steeds vaker voor in natuurontwikkelingsgebieden, nadat daar de voedselrijke bovenlaag is weggehaald.

 

Een natuurlijk wondertje: kleine zonnedauw

Klein Zonnedauw is een vleesetend plantje, dat groeit op voedselarme grond. Om het gebrek aan voedsel te compenseren vangt en verteert dit kleine plantje insecten met behulp van glinsterende, kleverige substanties aan de uiteinden van de blaadjes. De bloei vindt plaats in juli. Met een beetje tegenlicht en een macrolens zie je een natuurlijk wondertje!

Vos laat zich overdag zien

Vossen zijn schuwe dieren die in ons land meestal pas in het donker tevoorschijn komen. Omdat er in Polen grote gebieden zijn waar weinig mensen komen, zijn ze daar minder schuw en heb je meer kans overdag een vos van dichtbij te zien. Deze liep langs een landweg. Ik kon de vos een aantal keren op de plaat zetten, zonder dat hij/zij er erg in had.
 

Last van de warmte? Neem een bad!

Deze vink lijkt een goede oplossing te hebben gevonden voor de hitte van de afgelopen dagen: een extra bad. Daar knap je van op!

 

Kraanvogels in Polen

Kraanvogels laten zich in Nederland vooral hoog in de lucht zien als ze overtrekken. In  Polen, waar we op vakantie waren,  zagen we ze in weilanden en op akkers, meestal op een veilige afstand van langskomend verkeer. Kraanvogels zoeken ruimte en rust voor hun broedgebied. Sinds 2001 broeden ze ook in ons land, dit jaar ook in het Korenburgerveen.

Boomkikker en slak

Vorige week had ik een leuke ontmoeting. Terwijl ik een boomkikker fotografeerde, kwam er een slak in de braamstruik omhoog kruipen, precies in de richting van de kikker. Dan denk je: "Wat gaat die boomkikker doen? Laat die over zich heen lopen? Het filmpje is op NPO2 uitgezonden in "Zelf Geschoten" van Vroege Vogels.

Blaaskaken van groene kikkers

Tijdens een wandeling rondom de Leersumsche Plassen (Utrecht) kwamen we groene kikkers tegen, die door de warme voorjaarszon duidelijk zin hadden om hun blaaskaken te gebruiken. Vaak stoppen ze met kwaken als je in de buurt komt, maar deze keer lieten ze zich flink horen. Mooi ook om te zien hoe de mannetjes elke kikker, mannetje of vrouwtje, vastgrijpen als ze maar even de kans krijgen.

 

Kievitsbloem, een zeldzaam pareltje

In de tuin van het Hackfort bij Vorden zijn bollen van de zeldzame Kievitsbloem gepoot. Een plant die bloeit met prachtige paars geblokte bloemen. In het wild komt de kievitsbloem bijna niet meer voor en wordt daarom ook beschermd. In Overijssel kun je hem langs de Vecht vinden. Omdat de zaden van deze plant drijvend op water worden verspreid, vind je hem op plekken die af en toe worden overstroomd. 

Spreeuwen op zoek naar nestgelegenheid

Vorig jaar heeft een spreeuwenpaar gebroed in een oude zwarte els voor ons keukenraam. Dit voorjaar waren ze op tijd weer terug op dezelfde plek. Ze trekken er zich niets van aan dat de els intussen geknot is. Van dichtbij kun je het kleurrijke voorjaarskleed goed zien. Als de zon schijnt laat een spreeuw vaak lang achter elkaar, vaak met gespreide vleugels, zijn gekwetter horen. 

De eerste stappen van een Schotse Hooglander

 Op 19 april maakten we een wandeling in natuurgebied De Staart bij Oud-Beijerland in de Hoekse Waard. Er lopen daar enkele Koniks en Schotse Hooglanders, die er door hun begrazing voor zorgen dat er een afwisselende vegetatie ontstaat en het gebied niet dichtgroeit. Dicht bij een wandelpad dwars door dit gebied zagen we een pas geboren Schotse Hooglanderkalfje, dat net de eerste passen zette en werd drooggelikt door het moederdier. Een prachtig moment om zo'n lentewonder van tamelijk dichtbij te kunnen fotograferen! 

Grote bonte specht onder een afdakje

We zoeken allemaal een mooie plek om te wonen, óók spechten. Deze grote bonte specht heeft wel een heel bijzondere plek gevonden. Hij heeft zijn voordeur gebouwd onder het afdak van een berkenzwam. Dat kan toch haast geen toeval zijn?

Padden op pad

Van februari tot eind maart kun je 's avonds padden zien trekken. Omdat het dit voorjaar vrij koud is, kwam de trek pas eind maart goed op gang. De temperatuur (minimaal 6°C) en de luchtvochtigheid bepalen samen het tijdstip waarop padden gaan trekken. Ze komen uit hun winterslaap en trekken naar een waterplas om eieren af te zetten. Padden kunnen wel 1,5 km. afleggen en doen dat in een rechte lijn. Onbekend is hoe ze zich oriënteren. Na het afzetten van de eieren trekken de padden naar hun zomerbiotoop. In het najaar trekken ze weer terug naar hun overwinteringsgebied.

Blauwgroen trechtertje

De herfst is bekend als paddenstoelentijd, maar sommige soorten groeien vooral in het voorjaar. Vroeger moest je ervoor naar Scandinavië of Groenland, maar vanaf het eind van de vorige eeuw staan de Blauwgroene trechtertjes ook in Nederland. Je kunt ze vinden in nieuwe natuurontwikkelingsgebieden. Staatsbosbeheer heeft in de Achterhoek op een flink aantal plaatsen voormalige weidegronden aangekocht en daar de bovenste grondlaag van weggehaald. Op deze voedselarme grond kun je tussen pioniers als haarmos en pitrus de Blauwgroene trechtertjes vinden. In de nieuwe natuur aan de Koolmansdijk bij Lichtenvoorde vonden we er honderden!

Kauwtjes in Zelhem

Kauwtjes zijn pientere vogels, die vroeger wel als huisdier werden gehouden. Op het eerste oog lijken ze niet zo bijzonder, maar als je beter kijkt zijn vooral de helderblauwe ogen heel mooi. Kauwtjes blijven elkaar als koppel trouw voor het leven. In Zelhem nestelen ze in de monumentale leilinden, die rondom de kerk staan.

Ransuilen in een krulhazelaar

Uilen jagen 's nachts en rusten overdag. Ransuilen zitten 's winters en in het voorjaar vaak in groepen bij elkaar in zgn. roestbomen. Vaak zoeken ze daar groenblijvende bomen voor uit, (bijv. spar of taxus),  waar ze goed verstopt zitten. Er kunnen tientallen ransuilen in één zo'n boom zitten. De ransuilen die ik vorige week kon fotograferen zaten in een kale krulhazelaar, waardoor je ze goed kon zien. Ze bleven rustig zitten, vertrouwend op hun schutkleur.

De Heggenmus: een vroege zanger

Aan de spitse snavel kun je zien, dat een Heggenmus een insecteneter is en geen zaadeter zoals de mussen. Heggenmussen gedragen zich heel onopvallend. Het hele jaar door scharrelen ze onder de struiken hun kostje bij elkaar. Net zo onopvallend als hun gedrag en hun kleuren is ook hun geluid. Eind februari kun je de zachte, maar wel heel mooie heldere zang al horen. De Heggenmus wordt  wel eens "bastaardnachtegaal" genoemd. Klik HIER als je de zang van de Heggenmus wilt horen.

Tonderzwammen

Tonderzwammen of tondelzwammen zijn meerjarige paddenstoelen, die je dus ook 's winters kunt zien. Elk jaar komt er aan de onderkant een nieuwe laag bij.
Vroeger werden tonderzwammen gebruikt om vuur te maken. Het binnenste van de zwam werd kapot geklopt. De plukjes (tondels) die zo ontstonden, kon je aansteken met de vonken van twee tegen elkaar geslagen vuurstenen. De vuurstenen en de tondels werden in een tondeldoos bewaard.

Echte tondelzwam

Dikrandtonderzwammen

Doolhofzwam

Doolhofzwammen groeien bijna altijd op dood eikenhout. Dit meerjarige exemplaar had een stevige weidepaal als groeiplaats uitgezocht. Het bijzonder aan deze zwam is de onderkant. De sporen worden gevormd in buisjes die een doolhofachtige structuur vormen. Bijzonder om te zien.

 

Een nuttig Waaiertje

Het Waaiertje is een kleine schelpvormige paddenstoel, die ook in de winter nog volop te zien is. Het waaiertje is een nuttige paddenstoel. Het wordt in het groot gekweekt, omdat het Schizophyllan bevat, een stof die bij de behandeling van baarmoederhalskanker wordt gebruikt. De onderkant van de paddestoel ziet er bijzonder uit.

Winterknop van de Hortensia

De meeste mensen kennen de Hortensia vooral van de weelderige bloei in de zomer. De blauwe en paarse kleuren zijn dan prachtig, maar midden in de winter is er ook iets moois te zien. De winterknoppen  laten al iets zien van wat er aan zit te komen!
 

Schaafstro in de tuin

In mijn tuin deed ik deze week een aardige ontdekking. Op een plek met wat voedselarme grond groeit al jaren een plant die ik altijd voor Heermoes heb versleten. 'k Heb er foto's van gemaakt en er nog eens heel goed naar gekeken. Het blijkt Schaafstro te zijn. Een soort die op de rode lijst staat en hoort bij de Paardenstaartfamilie. Er zijn fossielen gevonden die bewijzen dat er reusachtige paardenstaartbomen groeiden in het steenkoolmoeras dat dik 300 miljoen jaar geleden grote delen van Europa bedekte. Toch mooi, zo'n levend fossiel in je eigen tuin!

Paddenstoel in een donker bos

In een donker dennenbos in het Bergherbos vond ik de Gele Korstzwam. Geen bijzondere soort, maar toch apart door de wat stekelige bovenkant en de gladde onderkant. Dat zie je vaker andersom. Deze Korstzwam wordt maar een paar centimeter hoog, maar kan grote plakkaten vormen  op gekapt loofhout.